Doğal Tarım uygulayıcısı ve doğal yaşam savunucusu Mehmet Tülüce yağmur suyu hasadı için kendi doğal tarım bahçesindeki toprak havuz yapılışını, bunun bitkilerin sulama giderlerine etkisini, bir tarım bahçesi için ne kadar önemli olduğunu anlatıyor.

– Hamiyet Bayram

Taprak havuz – Yağmur suyu hasadı

Doğal yaşam bahçesinde yağmur suyunu biriktirmek için araziye 4 metre derinliğinde 10 metre eninde 18 metre boyunda toprak havuzumuzu açtırdık. Yaklaşık 700 tonluk.

Osmaniye’ye metrekareye yıllık 820 litre yağmur yağıyor. Normalde ağaçların yıllık su ihtiyacı ağaç başına 500 ile 1000 litre arasında değişmektedir. Fakat Osmaniye bölgesi haziran ve eylül başına kadar kurak geçmektedir. O nedenle bazı çeşitlerin su ihtiyacı olmakta. Ağaçların yarısı zeytinden oluşmaktadır. Zeytin su istemiyor. Diğerleri için yaz boyu 400 litre vermemiz gerekmektedir.

700 tonluk havuz, bizim zeytin dışı 1000 ağacın su ihtiyacını fazlası ile karşılamaktadır. 100 ton suyun havuzda 100 ton suyun ise sulama anında buharlaşacağını tahmin etmekteyim. Bu durumda bizim yaz boyu su ihtiyacımız 600 ton civarında olacaktır.

Her ağacın yıllık su isteği farklıdır. Su isteği fazla çeşitlerden kaçındım. Ortalama 400 litreden hesapladım. Bazıları hiç istemezken bazıları zeytin gibi oldukça azdır su isteği. Portakal, limo,n mandalina, hurma çok su ister.

Toprağımız killi. Bekleyeceğim, su geçirirse kil sıva deneyeceğim, olmaz ise branda.

Beton hem çok maliyetli hem de ekolojiye zarar veriyor. Haliyle betona hiçbir şartta yer vermeyeceğim. Başkasına verir talkını hoca yutar salkımı durumu olmasın.

Yağmur topla benim için!

Yağmur suyu toplama havuzumuz dolmaya devam ediyor fakat biraz sızıntı var. Yaz gelince alt tarafı sıkıştırmam gerekiyor veya balçıkla sıvamam gerek, olmazsa branda sereceğim.

Çıkıp çıkmayacağı meçhul derin kuyu için onca masraf yapmaya ve suyu kuyudan çekmek için yüksek oranda enerji tüketmeye gerek yoktu. Bu toprak havuzu kepçe 2.5 saatta açmıştı. Toprak killi olduğu için sızdırmıyor pek. Sızdırması durumunda ucuz ve uygun çözümler var.

Arazi büyükse yeterli iş gücün yoksa kepçe tutulabilir, biçerdöver kullanılabilir.

İznik Derbent – Yağmur suyu havuzu

Yağmur suyu ücretsizdir. Araziye eş yükselti eğrisine paralel yağmur hendekleri açılır, kanalda biriken sular sızarak toprağı sular, ayrıca taşan sular ise havuzda toplanır. İznik Derbent köyündeki toprak havuz çalışmam.

Şayet arazi içini sürer ot temizliği yaparsanız toprak nemini kaybeder ve su isteği artar. Dolayısıyla kurak geçen yaz mevsiminde sık sık sulama yapmak zorunda kalırsınız. Ormanların sulandığını gördünüz mü ?

Yağmur suyu hasadı

Yağmur suyu hasat havuzumuz son yağışlar ile birlikte dolmaya başladı. Bahar yağmurları ile birlikte toprak havuzun tamamı dolacak inşallah.

1000 ton su tutma kapasitesindeki bu toprak havuz bahçemizdeki 2500 ağacın yaz ayında su ihtiyacını karşılayacak.

2500 ağaç için su yetersiz diyen arkadaşlar var. Ağaçların yarısı zeytin ve su fazla istemez. Ayrıca arazi içini sürmüyoruz ve malçlama yapıyoruz . % 50 su tasarrufu sağlıyoruz.

Bazı bitkilerin su istekleri fazladır. Yeterli yağış olmadığı yıllarda olumsuz etkilenir. Ayrıca toprak havuzun bir diğer faydası ra yağmur hendekleri vasıtasıyla suyun dışarı akarak erozyona sebep olması önlemesidir.

Maliyet

Toprak havuz çok ucuza gelir. 500 tonluk toprak havuzu zemin kayalık değişe bir kepçe 4-5 sanatta açar kepçelerin saat ücreti 150 TL civarında.

Muhtemelen beton havuzun maliyeti 30 bini geçer. Oysa ben kepçeye 600 TL verdim. Branda kullanmak zorunda kalırsam sanırım maliyet 2 bin TL civarında olur.

Sızdırması durumda evet naylon branda ucuz bir çözüm.

Devlet sulama projelerini çok pahalıya mal ediyor ve sulama tesislerinin % 80’i yanlış projelerden oluşuyor. Düşük kotlu alanlara baraj yapıyor yüksek yerlere pompa ile basıyor, dolayısıyla suyun kullanım maliyeti de katlanıyor.

Devlet su işleri maliyeti düşük verimli projelere bakmıyor. Oysa yamaçlara kuracağı küçük göletler ile su sorununu büyük ölçüde çözebilir.

Devlet su işlerinin yüksek bedel ile sattığı suyu kullanmamak için 1000 tonluk yağmur suyu toplama havuzu yaptırdım. Yazları 2500 ağacı sulayabiliyorum. Yılda düşen yağmur suyu miktarı 830 litre ağaçların yıllık su ihtiyacı türlerine göre 500 ile 1300 litre arasında.

Bu su havuzunu kepçe 2 saatta açtı. Derinlik 5 metre, uzunluk 20, en 10 metre. Yol parası dahil 1.5 yıl önce 750 TL ödeme yaptım. Mazot fırlamamıştı henüz. Suyu DSİ’den almış olsaydım her yıl 24 bin lira ödeyecektim. Arazi proje dışı sayıldığı için iki katına ödeme alıyor.

Devlet sulama için devasa barajlar yapıyor ve milyar dolarlar akıtıyor, bir de yüksek yerlere pompa ile su basarak enerji harcıyor. Tüm bunlara hiç gerek yok. Yamaçlara vadi içlerine kurulacak küçük göletler ile taşkın sular depolanarak yazın kullanılabilir.

Büyük barajlar hem tarımsal alanları sular altında bırakıyor hem de çevresindeki iklimi değiştirerek doğal dengeyi bozuyor. Ülke kaynaklarını yutuyor. Uzun süre barajda bekleyen suyun mineralleri dibe çökerek suyun besin değeri düşüyor. Çözüm çok basit her araziye havuz.

Romalılar 130 rakımlı Kastabala antik kentine Ceyhan’dan pompa kullanmadan su getirirken DSİ aynı aynı bölgeye su pompasıyla elektrik harcayarak su veriyor ve dekar başına 450 TL alıyor. Oysa barajı daha yüksek yere kursalardı enerji harcamayacaktı.

Mehmet Tülüce