Lütfullah Aksoy kendi bahçesinde yaptığı ve başarılı bir sonuç aldığını söylediği kompost yapımını kendi akıcı ve espirili üslubuyla anlatıyor.

– Hamiyet Bayram

Kompost nedir, nasıl yapılır?

BAHÇE SIRLARI;

Kompost Kabusu

(Yapım Yılı 2021, IMDB 9.😎

Bir köşeye 3 paletten müteşekkil basit bir şey yaptım. Bir karışı toprak altında diğer kısımları yukarıda. Palet kenarlarında ufak aralıklar vardı ama kapatmaya erindim, hem oralardan hava alır daha iyi olur dedim. Oldu-bitti işte kompost bölgesi.

Evet, itiraf ediyorum, üşengeç, tembel ve biraz da pinti bir insanım. Öyle cilalı tahtalardan, 90 derece dik açılı, görüntüsü hoş, havalı bir şey yapamadım ama idare eder işte. 750 cal enerjimi ve üç kuruş paramı çöp kutusu yapmak için tüketemem.

Doğal tarım ayağına bahçenin gübresi buradan çıkarsa ne mutlu bana! Zaten ata tohum ayağına da fidelerimi beleşe getirmişim. Beleş işlerle verim alınmaz diyorlar ama olsun, bir denemekten ne çıkar ki? Hem su da beleş, kuyudan çıkıyor bolca. İlaç-zehir giderlerini de ısırgan otu ve güllacı ile sıfırladım. Biraz kokusu ağır ama beleş işte. Geriye ne kaldı ki; elektrik… Ona da bir kaçak bağlantı yaptım mı? Yok yok… ya elektrik çarpar ya da Allah! Boşver o kalsın.

Beleş paletlerle yaptığımız kompost bölgemiz hazır olduğuna göre beleş gübre üretmek için elimize geçen her türlü beleş organik atığı buraya atmaya başladık, hem israf da olmuyor deyip manen kendimizi rahatlattık. Hergün evden 1 km uzaktaki bahçeye yiyecek artığı taşımaktan bıktım artık. Ama beleş gübre olacaksa taşıyayım bari.

Ot, yaprak, gıda artıkları, yumurta kabukları, meyve-sebze kabukları… ne bulduysak attık buraya. Çok atarsak çok gübre olurmuş. Toprak güçlenir meyve-sebzeler beleşe gelirmiş.

Ocaktan çıkan odun külleri, gülleci bulamacından kalan tortular, kartonlar, boyasız kağıtlar… evet hepsi buraya. Abarttık mı biraz? Karton kül atmak da nedir? Neyse tek gübre çoğalsın da, gerisi beni ilgilendirmez…

Atık miktarı yarım metreyi geçince üzerini kaplayacak kadar toprak atıp arada bir sulamak lazımmış, çürümeleri lazımmış, ben de aynen öyle yapıyorum, Toprağın-suyun çürütemediği ne var ki? Çürüsün gübre olsunlar hemen.

Sonra yeni bir katman daha, yeni bir katman daha… Yahu nereye gidiyor bu katmanlar? Belki 10 kez ağzına kadar doldurdum ama hala palet boyunu geçemedik. Sanki aşağıda bir şeyler oluyor, öğütüyor bir şey bunları. Neyse bu onun sorunu, aşağıda neler oluyor bilmiyorum ama Nisan ayında hepsi toprak gibi oluyor.

Çöp değil kompost

Kışa doğru üzerine bir naylon. Etrafından hava girsin ama üzerinden yağmur-kar girmesin diye. Zaten kışın hiç uğramam, unuturum yerini, ta ki Nisan ayına kadar. Sebze çizilerim hazır olunca  toprağa benzeyen kompostu çıkarır ve bol bol çizilere dökerim. Üzerine bir de yanmış hayvan gübresi verip çapaladım mı, bu toprak ölüyü bile diriltir artık. İyi domates çıkarmış böyle. Beleş domates… bundan iyisi Şam’da kayısı.

Ama baştan belirteyim; bu işin sonu kabus… Bir süre sonra gına geliyor artık… Her gün domates, her gün biber mi toplanır? Hele o salatalıkları hiç unutamıyorum… 3 çiziden 350 kg toplamak nedir arkadaş! Her gün iş, her gün iş… resmen kabus. Toplayınca iş bitse neyse… bi de işlemesi var ki bunun, hiç sormayın! Nereden bulaştım bu kompost işine… Bir işe başlarken 40 kez düşünün, ben onu bilir onu söylerim.

Kompost nedir, nasıl yapılır?

Doğal tarım falan diyorlar ya… yalan aslında… beleş tarım deseler daha doğru. Son bir şey daha… Bu beleş tarımın pardon doğal tarımın güzel kokan hiçbir gübresi yok, hele bir ısırgandan yapılan var ki, düşman başına. Ama Allah için bahçede çıkan o domateslerdeki koku ve tat için emin olun her bir şeye katlanmaya değer.

Kompost konusunda biraz daha teknik bir yazı okumak isterseniz buraya bakabilirsiniz.

Neyse hadi sağlıcakla kalın.

Lütfullah Aksoy