Doğal Zeytinyağının Yolculuğu
Doğal Zeytinyağının Yolculuğu burada başlıyor: Doğal ormanları örnek alarak oluşturduğumuz doğal tarım bahçesinde 1100 civarında 6 çeşit zeytin var. Böcek öldürücü zehir ve kimyasal gübre kullanımı ve bahçe içi sürümü yok.
Doğal Tarım uygulayıcısı ve doğal yaşam savunucusu Mehmet Tülüce bu yazısında doğal yöntemlerle yetiştirdiği ve sıkımından paketlenmesine kadar zehir ve kimyasal katılmasına izin vermemeye büyük bir özen göstererek doğal tarım dostlarına ulaştırdığı zeytinyağının yolculuğunu anlatıyor.
– Hamiyet Bayram
İçerik
- 1 Doğal Zeytinyağının Yolculuğu
- 1.1 Zeytin hasadı başladı
- 1.2 İlk günün hasadı
- 1.2.1 Zehirsiz, kimyasalsız doğal zeytinyağı
- 1.2.2 Doğal üretime doğanın cevabı muhteşem!
- 1.2.3 Erken hasat
- 1.2.4 Zeytini doğal yetiştirmek yetmiyor
- 1.2.5 Üretimin her aşamasında özenli davrandık
- 1.2.6 Soğuk sıkım
- 1.2.7 Doğal tarım yaparsan dünya aç kalır!
- 1.2.8 Zeytinin yoğrulması
- 1.2.9 Zeytinin yağa dönüşme aşamaları
- 1.2.10 Son zeytinler yıkanırken
- 1.2.11 Ve son yağlar akarken
- 1.2.12 Zeytinyağı özellikleri
- 2 Doğal Zeytinyağı fiyatlandırma
Doğal Zeytinyağının Yolculuğu
Zeytin hasadı başladı
Zeytin hasadımız başladı ve dün ilk yağımızı çıkarttık. El emeği göz nuru. Sırık ile çırpmadan özenle topluyoruz.
Sıkımını yaptığım zeytin çeşitleri; Edremit, Gemlik, sarı ulak ve sivri.
Şimdilik yağhanede çektiriyorum zeytinleri fakat ilerde kendim çekeceğim.
60’lık ablamız gençlere taş çıkartırcasına ağaca çıkmış. Köy kadını seksenine gelse de çalışır.
Toplanan zeytinleri ezilmemesi ve ısınmaması için kasalara koyduk ve akşam üzeri yağhaneye çektirmeye götürdük. Zeytini bekletmeden aynı gün çektirmek gerek. Bu sene mevsimsel nedenlerden dolayı zeytinler hala yeşil.
İlk günün hasadı
İlk günün hasadı akıyor. Yakıcılık ve acılık kıvamında, zeytin kokusu güzel. Bugün hava raporu yağış gösterdiği için hasada ara verdik. Yağmurlar izin verirse hasadımız kaldığı yerden devam edecek.
Zehirsiz, kimyasalsız doğal zeytinyağı
Doğal tarım ilkelerine uyarak, sentetik gübre kullanmayarak zeytinlerimizin topraktaki besin elementlerini almasını sağladık. Hazır mama (kimyasal gübre) ile değil toprak ana ile besledik. Bahçe içi sürmeyerek erozyonu önledik. Börtü böcek ve ot zehiri atmadık ve zehir bayilerini bahçemize sokmadık.
Zehir sıkmadan, kimyasal gübre atmadan zeytin hasat etmenin mutluluğunu yaşıyoruz. İnsanlara zehir bulaştırmayacağımız için ve diğer canlıları öldürmediğimiz için içimiz rahat. Maalesef günümüz zeytin üreticilerinin %95’i bir yılda zeytine 6-7 kez zehir sıkıyor.
Yine de tat göreceli bir şey. Sağlıklı, besin değeri yüksek yağ vermeyi garanti ediyorum. Beğenmediğim yağı zaten göndermem.
Ömrünü zehirsiz tarıma adamış benim gibi birine “abi zeytinlere böcek öldürücü ilaç atıyor musun” diyenler çıkıyor. İlaç adı altında satılan kimyasal böcek zehirlerini bırakın organik de olsa böcek öldürücü kullanmıyoruz. Kendi çıkarımız için doğaya ve canlılara zarar vermeyi etik bulmuyoruz.
Normal sıkım 33-37 derece arasında sıkılanlara diyoruz. adece yemeklerde değil salatalarda kullanabilirsiniz. Soğuk sıkım 23-25 derece arasında sıkılıyor. Soğuk sıkımı yemeklerde kullanırsanız o da sıcak sıkımla eşitlenir. Soğuk sıkımı salatalarda kullanacaksanız alın.
Soğuk sıkımda % 20-25 arasında yağ kaybı oluyor dolayısıyla bu fiyatlara yansıyor. Örneğin 4 kg zeytinden 1 litre yağ çıkarken aynı zeytini soğuk sıktırırsanız 5 kg zeytinden 1 litre yağ alabilirsiniz. Yağ oranı ayrıca zeytinin olgunluğuna ve cinsine göre değişir.
Yağın okside olmaması için kapalı sistem makinelerde isteğe göre soğuk sıkım 23-25 normal sıkım 33-37 yaptırıyoruz. Şimdilik 5’lik, 10’luk ve 18’lik tenekelere koyuyoruz. Cam şişe seneye.
Biz “zeytinler incinmesin varsın az toplansın elle toplansın, surumla döverek çırpmayalım” diyoruz.
Sıkıma tekrar başladık
Yağışlardan dolayı ara verdiğimiz zeytin hasadına tekrar başlıyoruz. Bu sene doğal zeytinyağını soğuk sıkım da yaptırıyoruz.
Doğal üretime doğanın cevabı muhteşem!
Bu sene zeytin verimimiz çok iyi. Daha da önemlisi doğal üretim yaparsanız üretim düşer diyenlere doğanın verdiği cevap muhteşem.
Zeytinlerimizin yükü ağır. Kimyasal gübre ve zehir kullanmıyorum. Otlar kuruyunca tırpanla biçiyorum. Bahçe içini sürmüyorum. Hayvan gübresi ile toprağımızı destekliyorum. Ben, hayvan gübresini (yanmış olmalı) sonbaharda, kaolin Temmuz ayından itibaren iki kere kullandım. Ayrıca, kuruyan ot, kökleri havalandırır, mikroorganizma gelişir ve toprak yumuşar. Solucanların, kırkayakların, köstebeklerin açtığı delikler havalandırmaya devam eder.
Zeytin sineğine karşı Temmuz ayında kaolin kili atıyorum. Sinek yumurta bırakamıyor. Kaolin inceltilmiş kil tozudur. Kil tozu film şeridi gibi meyveleri kaplıyor ve sineklerin yumurta bırakmasını engelliyor. Oldukça etkili, 3 yıldır uygularım. Kaolin ağaçları ayrıca serin tutuyor. Sulandırarak % 2 oranı.
Doğal kil tozu atıyorum (kaolin) dışında zararlı böcekler ürüne çok zarar verecek durumdaysa kükürt kireç karşımızdan oluşan gülleci bulamacı kullanıyorum.
Kaolin kilini bahçenin içinde suya karıştırın. İyice karıştırın ve hemen atın. Aksi takdirde makinenin memelerini tıkayabilir. Bazı arkadaşlar evde hazırlayıp bahçeye öyle gidiyor ama bu süreçte katılaşabiliyor.
Kimyasal gübre kullanmazsan zehir atmazsan ürün alamazsınız diyerek yıllarca çiftçilerimizi korkutarak zehir sattılar ve gıdamızı toprağımızı havamızı ve suyumuzu kirlettiler.
Modern makineli tarım safsataları ile devasa traktörleri ihtiyaç olmadığı halde çiftçilere kilitlediler. Bahçe içlerini sürdürdüler ve toprağın organik yapısını bozdurarak çiftçileri kimyasal gübre kullanmadan ürün alamaz ettiler.
Zeytin kuraklığa dayanıklıdır su isteği diğer meyvelere göre azdır. Sulanırsa verim artar (2 veya 3 su) ve her yıl düzenli olarak tutar bazı çeşitler hariç.
Geçen sene yüksek su bedeli ödememek için yağmur suyu toplama havuzu yapmıştım. Baharda taşması sonucu havuz yarılmış ve suyun %70’i akmıştı. Buna rağmen bu sene zeytinlerimi azar azar sulayabildim. Devletten en ufak beklentim yok gölge etmesin başka ihsan istemeyiz.
Erken hasat
Doğal zeytinyağı yağhanede yeni çıktı.
Yağmur nedeniyle ara verdiğimiz hasada tekrar başladık. Gün içinde topladığımız yağları en yakın yağhaneye bekletmeden ulaştırdık.
Ve doğal zeytinyağımız akmaya başladı.
Renk, yakarlık, meyvemsi tat be acılık, tam da arzu ettiğim gibi.
Geçen kış yağmur hasadı yapmıştım. Biriktirdiğim suları yazın zeytinde kullandım ve zeytinlerimiz bu nedenle hala yeşil. Erken hasat diyebiliriz.
Zeytini doğal yetiştirmek yetmiyor
Özenle toplamak gerekiyor. Özenle toplanan zeytinleri delikli kasalara koyuyoruz ve bekletmeden çekime götürüyoruz. Çıkan yağlar tenekelere el değmeden dolduruluyor. Ve bunu çok az üretici yapıyor.
Maalesef çoğu üretici zeytini çuvallara basıyor, bu da yermiyor nakliyeden tasarruf etmek için zeytini iki üç gün biriktirip öyle yağhaneye götürüyor, bu da yetmiyor yağları plastik bidonlara dolduruyor. Toptan alım yapan markalar da plastik tanklarda biriktiriyor.
Köyde komşu ve akrabalarımı dip zeytinleri karıştırmamalı konusunda uyarıyorum sürekli. “Şuncacık zeytini karıştırsak ne olur bire Memmed” oluyor cevapları. Özensizlik köylü kurnazlığı dip yapmış. Oysa böyle yapınca kalite düşüyor, kalite düşünce fiyat düşüyor, fiyat düşünce kazanç düşüyor
Fabrikaya işçi yazılmaya geç bile kalmış! Zeytine yaptığı muameleye bakın. Basmış çuvallara. Yere düşen küflü zeytinleri de karıştırmıştır Allah bilir kaç gün biriktirip bekletmiş. Yüksek asit, ağır koku. Yağı muhtemelen sabuncuya satmıştır muhtemelen düşük fiyata.
Zeytin çekiminde üreticilerin şu 2 şeye çok dikkat etmesi gerekir: Birincisi, yere düşen dip zeytini dediğimiz zeytinleri daldan toplanan taze zeytinler ile karıştırmamalı. Ağır koku ve yüksek asite neden olur. İkincisi, günlük toplanan zeytinler günlük yağhaneye götürülmedir.
Ayrıca yağhaneler piranayı yüksek fiyattan satmak için ne yazık ki yağ kaçırabiliyorlar. Buna da dikkat edin.
Üretimin her aşamasında özenli davrandık
Maalesef çoğu üretici üç kuruş nakliye ödememek için topladıkları zeytinleri bahçelerinde çuvala basıp bekletiyorlar. Ezilen ısınan zeytinler bozuluyor.
Zeytinlerimizi yerde koymayan emekçi dostlarımıza müteşekkirim.
Gündüz zeytin hasadı, akşam yağhanede zeytin sıkımı, arada sipariş kabulü ve sipariş hazırlığı.
Soğuk sıkım
33-37 derece arasında sıkımdan sonra bugün ilk soğuk sıkımımızı gerçekleştirdik. Soğuk sıkım yapan yağhane bize biraz uzaktı fakat zahmete değdi. Dolumları otomatik makinelerde yapıyorlar, yağın havayla temas etmesini dolayısıyla polifenol kaybını önlüyorlar.
Doğal tarım yaparsan dünya aç kalır!
Doğal tarım yaparsan dünya aç kalır diyenlere. An itibarıyla modern zeytincilik yapan yan komşumu üretimde ikiye katladım. Zehirsiz tarım olmaz diyorlardı.
Ben bu ürün bereketini doğal tarım yöntemleri ile başardım – 2 yılımızı aldı dönüşüm.
Bu sene zeytinlerimi salamuralık satsaydım daha çok kazanç elde edecektim fakat dostları yağsız bırakmamak için vermedim.
Zamanında al satın kralını yaptım. Ne bana ne de yeryüzüne bir faydası oldu. Hayatımdan çok şey alıp götürd.ü Kapitalizmin koşturduğu yarış atı olmayı reddederek sistemin dışına çıktım, doğayı ve doğadaki dinginliği seçtim.
Ben burada sadece doğal tarım yöntemlerini anrlatmıyorum, doğal tarım yapacaklara ayrıca satış modeli de sunuyorum. Bir yığın komisyoncuyu aradan çıkartıp direk tüketiciye veya perakendeciye ulaşmanın yolunu gösteriyorum. Bağda bahçede 2 lira, İstanbulda 15 lira olan fiyatlandırmaya itirazımız var.
Zeytin ortalama % 25 fire verir olgunlaşana kadar. Tatlanana kadar %25 fire verir. Zeytinin suyunu bırakmasından dolayı. Artı tuz, artı işçilik artı ambalaj, artı kargo, artı finansman gideri. Pazarda son kullanım tarihi geçmiş zeytinleri pazarcılar çöpe atmak yerine ucuz bir fiyat ile satabilir. Zeytinde fiyatlar boyutlara göre belirlenir.
Zeytinin yoğrulması
An itibarıyla zeytinlerimiz yoğruluyor. 1 saat sonra yağımız tenekelere akmaya başlayacak. Bizden önce sıkımı yapılan zehir kullanılmış (böcek ilacı diyorlar). Biz zeytinlerin bulaşıklarının yağımıza karışmaması için yıkama havuzunu, kazanları (malaksörü) vs iyice yıkatıp temizlettik.
Zeytinin yağa dönüşme aşamaları
Tesise gelen zeytinler önce tartılıyor sonra ön havuza dökülüyor, taşıma bantlarıyla temizleme ünitesine gidiyor.
Temizleme ünitesinde kullanılan suyu bazı işletmeler değiştirmiyor ama ben değiştirtiyorum, bekliyorum biraz.
Tat harika!
Bardak bardak içesim geldi. Sırf kazanlar ve havuz yıkansın diye sabırla beklemenin neticesi.
Kaliteyi korumanın püf noktalarını yaşayarak öğreniyoruz. Zehirsiz bulaşıksız olmasının yanında havuz ve kazan temizliği de önemli. Dip zeytinleri ayrı çektirip sabun yapımında kullanıyoruz.
Sipariş hazırlamak bir yıl zeytin yetiştirmekten zor!
Son zeytinler yıkanırken
Nihayet hasadı tamamlayabildik. Günlük toplanan zeytinler bekletilmeden yağhanede çekildi. Ezilmemesi için kasalarda taşındı. Dip zeytinler karıştırılmadı. Ne çok erken ne de geç toplandı. Soğuk sıkımı 20-23 derecede, normali 36-37 derece çektirdik. İçinde yaprak var, bu zararlı değil bilakis faydalı. Fazla olursa aromayı bozar.
Ve son yağlar akarken
Bu sene gerekli özeni göstererek bardak bardak içebileceğiniz doğal zeytinyağı ürettik. Soğuk sıkım 0.5-06 asitide arası. Zehir (böcek zehiri) ve kimyasal gübre kullanılmadan yetişen zeytinlerimizin çürük ve ezikleri ayıklandı, aynı gün bekletilmeden yağhanede sıkıldı.
Zeytinyağı özellikleri
Seneye talepleri karşılamak için bir yakınımın bahçesinin bakımını üstlenerek zehirsiz ve kimyasal gübresiz üretim yapacağız. Zehirsiz üretimin mümkün olduğunu bu seneki verim ile gösterdik çiftçileri zehirsiz doğal tarıma alıştıracağız.
Sıkım kontini, Kapalı sistem. Eski taş baskılarda açıkta süzüldüğü için bazı besin değerlerinde kayıp oluyor.
Zeytin yeşilken toplanır ise yeşile kaçar rengi. Bir de cinsine ve su oranına bağlı bir durum.
Geçen yıl 600 kadar zeytin fidanı dikmiştim. Hiçbir kimyasal kullanmadım börtü böcek zehiri atmadım. Bahçe içini sürmedim. Fidanlar bu sene boyumu aştı. Normalde 7 yılda verim vermeye başlayan zeytin ağaçları öyle görünüyor ki 3-4 yılda verime yatacak. Ben bu fidanları suladım. Fidanları birkaç yıl sulamak lazım.
Kimyasal gübrenin % 70’i asittir, bu da topraktaki mikroorganizmaları yok ederek toprağı mahveder.
Doğal Zeytinyağı fiyatlandırma
Konvensiyonel modern tarımın bir unsuru olan yoğun enerji kullanımlı organik tarımcılar gibi doğanın bir parçası olan insanlara yüksek fiyatlar ile ürün satmayı ahlaki bulmuyoruz. Doğal tarımın organik konvensiyonel tarımdan farkından biri de doğal ürünleri pahalıya değil uygun fiyata satmaktır. Aracıları aradan çıkartıp doğrudan tüketicilere ulaşarak fiyatların yükselmesinin önüne geçiyoruz.Doğal beslenme talebini sömürüye dönüştürmek kapitalizmin bir parçası olmaktır.
Organik tarım ile doğal tarımın ayrıldığı noktalardan biri de fiyatlandırmadır. Çoğu insan doğal tarım ile organik tarımı karıştırır ve aynı şey sanır. Aramızda benzerlik yoktur.
Doğal ürün pahalı olur!
Biz size marketlerden aldığınız fiyata yakın ama doğalını veriyoruz.
Doğal ürünlerimizin fiyatları kesinlikle zehirli üretimin üzerinde olmayacak. Amacımız doğal ürün pahalı olur anlayışını kırmak ve insanları organik ürün adı altında sömürmemektir. Doğal zeytinyağı üretimi yaptığımız için verimimiz düşmüyor ve masrafımız yükselmiyor.
Alım fiyatına teneke, kargo, getir götürü de ekleyerek satış fiyatı belirledik üstelik zehir ve kimyasalsız olanından. Dostlarımız doğal olan pahalı olur imajının etkisinde, ilk sorulan fiyat. Doğal yetiştirilmeyen yağ fiyatına üstelik. Toptan dökme alım fiyatına teneke, iç nakliye ve kargo ekliyorum. Sizleri anlıyorum, ekonomik sıkıntı var. Pazarlık yapmıyorum. Eksiğiniz varsa benden olsun.
Doğal zeytinyağı fiyat listesini özellikle buradan paylaşmıyorum çünkü çıkıntı tipler sinir bozuyor kimi “piyasayı bozuyorsun ucuza veriyorsun” kimi “zehir ve kimyasal gübre kullanmıyorsun daha ucuza satman” gerek diyor.
Zehir ve kimyasal kullanmadığım için ucuza satmamı istiyor birileri. Nasıl bir kafa ise, zehir kullananı ödüllendirecek bizi de cezalandıracak.
Temiz gıda herkesin hakkı!
Zehir ve sentetik gübre kullanmadan ürettiğimiz zeytinlerin yağını ve zeytinini zehir kullanılmış bahçelerin yağları ile aynı fiyata satarak insanınızı doğamızı ve canlıları zehirli üretimden korumak istiyoruz.
Kimyasal gübre ve zehir kullanmadan ürettiğimiz zeytinyağlarımız doğa dostlarına makul bir fiyatla satışa sunuluyor. Doğa karşıtı betonperestlere satışlarınız kapalıdır. Yok öyle, hem doğayı sömür hem doğal beslen!
Fiyatlarımız zincir marketlerin kimyasal kullanılmış zeytinlerin yağlarından yüksek olmaz. Ne yediğinizi bilin.
Ben toptan fiyatına kargo ve ambalaj ve iç taşıma ekliyorum.
Zeytinyağı saklama koşulları
Yağın kalitesini koruyun.
Lütfen zeytinyağını muhafaza koşullarına dikkat edelim. Yağlarımızı ışık görmeyen, 23 dereceyi geçmeyen, rutubetsiz odalarda tutalım. Yağ kokuyu çeker buzdolabında, soğan sarımsak bulunan kilerlerde saklamayalım. Sık sık tenekenin ağzını açmayalım. Polifenol uçar gider. Haftalık veya aylık tüketimimizi renkli cam şişelere aktarırsak iyi olur. Havayla temas yağın okside olmasına ve kalite kaybına neden olur.
Zeytinyağının dibindeki siyah tortular zeytinin tortusu. Normal bir şey. Zararlı değil. Zeytinyağının bulanık olmasının hiç sakıncası yok. Soğuk sıkım biraz başta öyle olur. Besin değeri kaçmasın diye süzmüyoruz. Hava ile temas okside eder. Siz pamuk ile süzebilirsiniz dipte kalanı fakat tavsiye etmem gerek yok. Bırakın midemiz süzsün.
Tortusunu zeytin ezmesi gibi düşünün. Tortu olmaması için tanklarda bekletmek gerekiyor fakat bekletmeye ne zamanımız var ne de gerek var.
Zehir ve kimyasal gübre kullanılmadan yetişen doğal zeytinyağını gönül rahatlığı tüketin.
Mehmet Tülüce