Çocukluğumuzun Çikolatası: Çalma Pekmezi
Çalma, pekmez gibi yapılır ama ondan biraz farklıdır
Doğal tarım uygulayıcısı Lütfullah Aksoy,çocukluğundan bir tad olan Çalma Pekmezi ve onun hatırlattıklarını bizimle paylaşıyor. Doğal tarım, doğal yaşam ve doğal beslenme alışkanlıklarını da beraberinde getiriyor.
– Hamiyet Bayram
Doğal gıda: Çalma Pekmezi
Çalma, İç Anadolu bölgesinde 40-50 yıl öncesinde yaygın olarak yapılan pekmez türevi harika bir besindir.
Çocukken oyun arası verildiğinde annelerimiz öğle yemeği olarak ekmek üzerine çalma sürerler ya da yufka ile çalmalı dürüm verirlerdi. Yanında ayran ile birlikte onu yer ve hemen oyuna devam ederdik, akşama kadar da enerjimiz bitmezdi.
Hastane, doktor nedir bilmezdik. Ayazda, karda, soğukta, toprakta, çamurda, kirli ortamlarda türlü oyunlar oynar ama neredeyse hiç hastalanmazdık.
Çalma Pekmezi nasıl yapılır?
- Çalma, pekmez gibi yapılır ama ondan biraz farklıdır. Halen piyasada satılan Tokat/Zile pekmezinden de farklıdır. Tokat pekmezi yumurta akı ile yapılır ve daha yumuşaktır.Çalma; Yayıktan tereyağı alındıktan sonra geride kalan katık suyunun pekmez yapımına ilave edilerek yapılan oldukça sert ve besin değeri yüksek bir yiyecektir.
- Üzümler toplanır, temizlenir, naylon tehlizlerde çiğnenerek suyu çıkarılır.
- Süzülen üzüm suyu büyük kazana doldurulur ve içerisine mayalama amacıyla pekmez toprağı ile katık suyu ilave edilir ve kaynama derecesine kadar ısıtılır.
- Sonra altı kapatılarak dinlenmeye alınır ve pekmez toprağı iyice dibe çöktükten sonra yavaşça üst kısımdaki üzüm suyu kaynatma kazanına alınır ve artık saatlerce kaynatılır.
- Suyunu kaybettikçe koyulaşma başlar ve katı hale gelince de leğene alınır.
- Serin ortamda birkaç gün çevrilerek iyice katılaşması sağlanır, öyle ki bıçak dahi zor keser hale gelir, kaşığı dahi eğecek sertliğe ulaşır.
İşte bu çalma’dır.
Bu tarif defalarca çalma yapan annemden, fotoğraflar ise alıntıdır.
Çocukluğumuzda 40 dönüme yakın bağımız vardı. Traktörler dolusu üzüm getirir, pekmez, çalma, ekşi, balbaşı yapar ve yıl boyunca tüketirdik. Şimdi kendim pekmez yapıyorum ama çalma’ya henüz cesaret edemedim.
Evet, biz bu doğal gıdalarla büyüdük ve sağlığımızı, bağışıklığımızı ve enerjimizi bu gıdalara borçluyuz.
Canan Karatay hocamız o günlerde yaptığımız işleri, güçleri ve oyunlara harcadığımız enerji görseydi bu gıdalara da emin olun bir şey demezdi.
Sağlıcakla kalın.
Lütfullah Aksoy
Biliyoruz ki, doğal beslenme, sağlıklı gıda herkesin hakkı.