Sebze Yatağı Hazırlama
Doğal Tarım uygulayıcısı ve doğal yaşam savunucusu Mehmet Tülüce, doğal tarım uygulayıcılarının sıkça kullandığı, ürünün hem ekim hem de hasat aşamasında büyük bir kolaylık sağlayan sebze yatağı hazırlanmasını kendi doğal tarım bahçesinden örneklerle ve fotoğraflarla gösteriyor. Bu uygulama için uygun zamanı ve bu işlemin sonraki ekimde ne kadar büyük bir kolaylık olduğunu kendi deneyimi üzerinden anlatıyor.
– Hamiyet Bayram
İçerik
Sebze yatağı hazırlama
Doğal tarımda toprak işleme yok. O nedenle sebze yatağı hazırlama da bir defaya mahsus yapılarak kişiyi önemli bir yükten kurtaracaktır. Toprağı sürerseniz toprak suyu yediği zaman kendini sıkar. İlk yıl sürdün ektin, ikinciye sürmeye gerek yok.
Toprak tavdayken yumuşak olur. İkinci ekimi doğrudan ekim yapacaksın.Toprağı ilk ekimde sürün, belleme vs yapın, ama daha sonra yatak üzerinde gezinmeyip kuru ot, gübre takviyesi yaptığınız sürece toprağınız yumuşacık olur. İster tohum serpin, ister fide ekin. Bel, çapa kullanmadan fidelerinizi küçük çukurlar açarak dikin ve malçlayın.
Sonbaharda hasat sonrası yatağı yapalım ve üzerini sap ve ağaç yapraklarıyla örtelim, üçte bir hayvan gübresi de ilave edelim, bahara mis gibi yumuşacık toprağınız olur. Bel çapa kullanmadan fidelerinizi küçük çukurlar açarak dikelim ve malçlayalım. Bakın bu yatağı hazırlamak dahi bize emek su gübre tasarrufu sağlayacaktır. Ayak yolu olacak şekilde kazıyın ve çıkan toprağı yatağın üzerine atın.
Ekim yapmadan önce tırmıkla tekrar elden geçirebilirsiniz . Ben, tırmık olmadığı için kazmayla toprağın üzerini düzeltmeye çalıştım.
Sebze yatağına etrafta ekin sapı, kuru ot, yaprak yoksa karton konabilir. Kompost eklemeye hiç gerek yok. Siz malçlama vs uygulayarak doğru tarım yaparsanız solucanlar zaten onu kompost gübreye çevirir. Toprak altı canlıları bir sosyal ağ gibi düşünün. Mantarlar sporlar bakteriler ve diğer canlılar. Toprak üstü neyse toprak altı dünyası da aynı oranda bir başka canlılar dünyasıdır.
Sebze yatağı ölçüleri
Yatak enleri sağdan ve soldan kolunuzun yetişeceği mesafede olmalı. 100-120 cm gibi. Uzunluğunu siz ayarlayın. İki yatak arasında ayak yolunuz olsun. Ayak yolu 30-40 cm fazla olmasın yer kaybı olur. Ne dikimde ve ekimde ne de hasat sırasında üzerine basmıyorsunuz.
Toprağı sap ve organik toprakla beslerseniz toprakta humus tabakası oluşur, toprağın organik yapısı güçlenir. Bir yılda sünger gibi bir toprağa sahip olursunuz toprağı tekrar işlemenize gerek kalmaz.
Yükseltilmiş sebze yatağı
Yüksek yatakları tavsiye etmiyoruz, çünkü tarh içindeki toprak yazın daha çok kurur kışın da soğuktan etkilenir. Doğal değil yani. Çok yüksek yatak şart değil, yatak yeri belirgin olacak şekilde yükseklik yeterli. Yüksek tarhta istenirse damlama sulama yapılır ama kullanışlı olmaz. Zaten malçlamayı güzel yaparsanız sudan %60 tasarruf edersiniz.
Yeriniz müsaitse sebzeler için 100 metrekare yeterli. Kışlık salça ve turşu yapacaksanız ve soğan patates de yetiştireceksiniz bu alanı 200-300 metrekare yapmakta fayda var.
Hiç yatak da yapmayabilirsiniz lakin sebzelerin duruma göre günlük hasadı yapılıyor. gelişi güzel bir yerlere basacaksınız ve toprağı sertleştireceksiniz. Sebze yatakları her zaman evinizin en yakınında olmalı. Git gel yormasın.
Doğal Yaşam Alanında
2 yatak arası ayak yoluna bahçeden taş taşıdım ve serdim. Sarımsak, soğan, mor ve sarı havuç, bakla ve bezelye ektim. Yatak eni 1 metre boyları 10 metre. Ekim yaparken üzerine basmadım. Hasatta da basmadığımda toprağı işlememe gerek kalmayacak.
Yatağın toprağını tutması ve kışın ayağımın çamur olmasını engellemek için aralara taş döşedim.
Sebze yatağını hazırlarken bir defaya mahsus bel ile işledim. Daha önceden keçi gübresi ve ot sapları sermiştim, onlar da karışmış oldu. Seneye tekrar toprağı işlemene gerek kalmayacak.
Çok yükseltilmiş sebze yataklarının bazı olumsuzlukları var: Yanlardan ısıyı geçirir, kışın üşür, yazın daha çok su ister. Mikroorganizmaların geçişi ve bağlantısı kopar. Ayrıca çömelmek iyidir eklemler açısından.
Hafif yükseltilmiş sebze yatağı
Üzerlerine davar gübresi atarak karıştırdım.
Bu bölüm 1 metre eninde 25 metre uzunluğunda 2 yataktan oluşuyor.
Ayak yoluna yassı taş döşeyeceğim.
Ekimde ve hasatta yataklara basmazsak ileriki ekimler için toprağı yeniden işlememize gerek kalmayacak.
Eski sebze yatağı
Domatesler ile birlikte ektiğim kadife çiçekleri sık olunca baskın çıktı.
Tarh ve karık farkı
Tarh aslında yükseltilmiş yatak demek. Buradaki amaç ayak yolu yaparak ekili alana basmamaktır. Toprağa bastıkça toprak sertleşir. Çünkü sebzeleri yeri geliyor her gün toplamanız gerekiyor, trafik fazla. Karığı her yıl yapıyorsunuz ve toprağı alt üst ederek toprağın dengesini bozuyorsunuz. Oysa sebze yatağını bir defaya mahsus yapıyorsunuz.
Topraktan aldığını toprağa ver
Basit.
Yalın.
Mehmet Tülüce